دکترمسعود سامی۱، سارا نقوی۲ ، زاهده نادری۲
۱بخش بهداشت مواد غذایی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید باهنر کرمان Sami@mail.uk.ac.ir
۲دانشجوی دکتری حرفه ای دانشکده دامپزشکی شهید باهنر کرمان
ژلاتین از هیدرولیز کلاژن و فیبرهای پروتئین حل نشده ی بدن حیوانات به دست می آید و دارای دو نوع است :
۱- ژلاتین حرام که از پوست خوک تهیه می شود .
۲- ژلاتین حلال که از پوست گاو و گوساله یا با حذف املاح معدنی اضافی استخوان گاو به دست می آید که اگر ذبح اسلامی نشده باشد برای مسلمانان حرام است . ژلاتین پوست ماهی در صورت تأیید توسط مسلمانان حلال است.
ژلاتین مصارف متعددی متعددی دارد از جمله: در محصولات غذایی مثل ژله ها، بستنی ، آب میوه، ماست، فرآورده های گوشتی ، کیک در داروها مثل پوشش کپسول ها ، قطره های سرفه ،امولسیون کننده های دارویی ، داروهای پوستی ، شیاف در لوازم آرایشی مثل نرم کننده ها ، شامپوهای پروتئینه مو در مصارف پزشکی و درمانی شامل اسفنج های جاذب ، پودر دستکش های جراحی، به عنوان پروتئین در غذای افراد دچار سوء تغذیه و درمان اختلالات هضمی.
نقاط کنترل حلال در تولید ژلاتین شامل :
اولین نقطه کنترل حلال ( HCP1) مواد حام مورد استفاده می باشد که باید به تصویب نماینده برسد.
دومین نقطه کنترل حلال ( HCP2) مرحله چربی زدایی استخوان تازه است که زمان جایگزینی مواد گیاهی انجام می گیرد و استخوان حلال باید حداقل آلودگی را داشته باشد.
سومین نقطه کنترل حلال ( HCP3) مرحله اسیدی است که باید در همان ظروف استخوان حلال انجام گیرد.
چهارمین نقطه کنترل حلال ( HCP4) مرحله آهک زنی که باید در همان ظروف استخوان حلال انجام گیرد
پنجمین نقطه کنترل حلال ( HCP5) تقطیر، تبخیر، استخراج و خشک کردن که تجهیزات باید قبل از جاری شدن مواد حلال تمیز باشند.
ششمین نقطه کنترل حلال ( HCP6) آسیاب و مخلوط کردن است و باید آسیاب و مخلوط کن مخصوص فرآورده حلال باشد.
هفتمین نقطه کنترل حلال ( HCP7) بسته بندی و برچسب زدن می باشد و جهت جلوگیری از مخلوط شدن با فرآورده های غیر حلال این عمل الزامیست.
